کد مطلب:141555 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:240
اسلام و خرافه شکنی
اعتقاد شخص یا جامعه برآیند جهان بینی او است. بدین سبب اگر بینش و روشی خرافه گونه بر افكار استوار شود، بی تردید جهل و بی خردی سراسر حیات فكری انسان را پر خواهد كرد. بزرگان اقوام و قبایل عرب پیش از اسلام از این بیماری مزمن رنج می بردند. عرب از اسلام، بیمارگونه از خرافات در ساختار زندگی فردی و اجتماعی رنج می برد.
قرآن شریف كه همه را به تفكر و اندیشه فرامی خوانده به روشنی از این خرافات پرده برداشته و خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله را به عرب جاهلی این گونه بیان كرده است: (و یضع عنهم
اصرهم و الأغلال التی كانت علیهم) [1] ؛ پیامبر همه زنجریهایی را كه با آن (خرافات و سنتهای غلط جاهلی) عقل و تفكر بشری را پایبند خود ساخته بودند از دست و پای انسانیت گسسته و پاره ساخت». پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله نیز فرمود: «من آمده ام تا قدرت فكری بشر را تقویت كنم، و با هر گونه خرافات، گر چه در پیشبرد هدفم مؤثر باشد، سرسختانه مبارزه نمایم».
رفتار رسول گرامی اسلام را، بیان او، و آیات قرآن تأیید می كرد. در تاریخ ثبت است كه در گذشت ابراهیم - فرزند پیامبر صلی الله علیه و آله - در سن هفت سالگی با خسوف خورشید مقارن شد. برخی از یاران پیامبر صلی الله علیه و آله پنداشتند كه از این مصیبت خورشید گرفت. رسول خدا صلی الله علیه و آله با شنیدن این مطلب برفراز منبر رفته، فرمود: «آفتاب و ماه دو نشانه بزرگ از قدرت بی پایان الهی هستند كه سر به فرمان او (خدا) دارند، آنها هرگز برای مرگ و زندگی كسی رخ نمی گیرند، هر گاه ماه یا خورشید گرفت، نماز آیات بخوانید». در این لحظه آن حضرت از منبر پایین آمد و با مردم نماز آیات گزارد. [2] .
نمونه دیگر از مخالفت بارز پیامبر با خرافات را می توان در سن چهار سالگی آن حضرت مشاهده كرد. «حلیمه سعدیه» مهره ای یمانی بر گردن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم انداخت تا از آزار جنیان در امان باشد، محمد صلی الله علیه و آله و سلم به حلیمه فرمود: «مهلا یا اماه، فان معی من یخفظنی [3] ؛ ای مادر، رها كن، آنكه مرا حفظ می كند همراه من است».
پیامبر «معاذ بن جبل» را برای تبلیغ به یمن اعزام كرد و این گونه او را سفارش فرمود: «و امت امر الجاهلیة الا ما سنه الاسلام، و اظهر امر الاسلام كله، صغیرة و كبیرة [4] ؛ دستورهای جاهلیت را بمیران، مگر آن چه اسلام خود سنت و روش قرار داده است. امر
اسلام را آشكار ساز، خواه آن امر كوچك یا بزرگ باشد.» آن حضرت در سرزمین منا، و آخرین حج خود فرمود: «كل ماثرة فی الجاهلیة، تحت قدمی [5] ؛ هر اثر بازمانده از دوران جاهلیت زیر دوپای من است». آری، آن بزرگوار هر گونه مراسم، عقاید و عوامل افتخار موهوم در دوران جاهلیت را زیر پای خود دانسته تا بی ارزش بودن آن را آشكار سازد.
قرآن شریف كه همه را به تفكر و اندیشه فرامی خوانده به روشنی از این خرافات پرده برداشته و خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله را به عرب جاهلی این گونه بیان كرده است: (و یضع عنهم
اصرهم و الأغلال التی كانت علیهم) [1] ؛ پیامبر همه زنجریهایی را كه با آن (خرافات و سنتهای غلط جاهلی) عقل و تفكر بشری را پایبند خود ساخته بودند از دست و پای انسانیت گسسته و پاره ساخت». پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله نیز فرمود: «من آمده ام تا قدرت فكری بشر را تقویت كنم، و با هر گونه خرافات، گر چه در پیشبرد هدفم مؤثر باشد، سرسختانه مبارزه نمایم».
رفتار رسول گرامی اسلام را، بیان او، و آیات قرآن تأیید می كرد. در تاریخ ثبت است كه در گذشت ابراهیم - فرزند پیامبر صلی الله علیه و آله - در سن هفت سالگی با خسوف خورشید مقارن شد. برخی از یاران پیامبر صلی الله علیه و آله پنداشتند كه از این مصیبت خورشید گرفت. رسول خدا صلی الله علیه و آله با شنیدن این مطلب برفراز منبر رفته، فرمود: «آفتاب و ماه دو نشانه بزرگ از قدرت بی پایان الهی هستند كه سر به فرمان او (خدا) دارند، آنها هرگز برای مرگ و زندگی كسی رخ نمی گیرند، هر گاه ماه یا خورشید گرفت، نماز آیات بخوانید». در این لحظه آن حضرت از منبر پایین آمد و با مردم نماز آیات گزارد. [2] .
نمونه دیگر از مخالفت بارز پیامبر با خرافات را می توان در سن چهار سالگی آن حضرت مشاهده كرد. «حلیمه سعدیه» مهره ای یمانی بر گردن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم انداخت تا از آزار جنیان در امان باشد، محمد صلی الله علیه و آله و سلم به حلیمه فرمود: «مهلا یا اماه، فان معی من یخفظنی [3] ؛ ای مادر، رها كن، آنكه مرا حفظ می كند همراه من است».
پیامبر «معاذ بن جبل» را برای تبلیغ به یمن اعزام كرد و این گونه او را سفارش فرمود: «و امت امر الجاهلیة الا ما سنه الاسلام، و اظهر امر الاسلام كله، صغیرة و كبیرة [4] ؛ دستورهای جاهلیت را بمیران، مگر آن چه اسلام خود سنت و روش قرار داده است. امر
اسلام را آشكار ساز، خواه آن امر كوچك یا بزرگ باشد.» آن حضرت در سرزمین منا، و آخرین حج خود فرمود: «كل ماثرة فی الجاهلیة، تحت قدمی [5] ؛ هر اثر بازمانده از دوران جاهلیت زیر دوپای من است». آری، آن بزرگوار هر گونه مراسم، عقاید و عوامل افتخار موهوم در دوران جاهلیت را زیر پای خود دانسته تا بی ارزش بودن آن را آشكار سازد.
[1] اعراف، آيه 157.
[2] بحار الانوار، ج 22، ص 155.
[3] بحار الانوار، ج 15، ص 392.
[4] تحف العقول، ص 19.
[5] السيرة النبوية، ج 2، ص 412.